Trong bối cảnh cộng đồng người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT) vẫn chưa nhận được nhiều cảm thông, chia sẻ trong xã hội Việt Nam hiện nay, Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về giới, gia đình, phụ nữ và vị thành niên (CSAGA) đã phối hợp với Đại sứ quán Mỹ, Đại sứ quán Thụy Điển và Quỹ Urgent Action để tổ chức Hội thảo “Văn học – Nghệ thuật và LGBT” trong ngày 14/8 tại Hội trường lớn, khách sạn Daewoo, số 360 Kim Mã, Hà Nội.

Nằm trong chuỗi các hoạt động ủng hộ tháng Tự Hào của cộng đồng LGBT – tháng của bình đẳng, tôn trọng, tình yêu thương, sự sẻ chia để xóa bỏ định kiến và chống kỳ thị, hội thảo nói trên là cầu nối để cộng đồng LGBT và giới văn nghệ sỹ có cơ hội gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ những khó khăn của không chỉ cộng đồng LGBT mà còn cả của giới văn nghệ sỹ khi sáng tác về chủ đề này.

Hội thảo có sự góp mặt của nhiều gương mặt nhà văn, đạo diễn đáng chú ý như các nhà văn Lê Minh Khuê, Bùi Anh Tấn, Trang Hạ, Cao Nguyệt Nguyên, các đạo diễn Bùi Như Lai, Hữu Mười, Hoàng Nhuận Cầm… cùng phụ huynh và các bạn trẻ đại diện đến từ cộng đồng LGBT.

Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Vân Anh, Giám đốc tổ chức CSAGA đã nhắc lại những khó khăn mà cộng đồng LGBT đang phải đối mặt tại Việt Nam hiện nay, và khẳng định văn học, nghệ thuật sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi tư duy, thái độ của mọi người đối với những người đồng tính, song tính và chuyển giới.

Bà Nguyễn Vân Anh, Giám đốc CSAGA đang phát biểu tại hội thảo – Ảnh: Nguyễn Trung Hiếu

Trong khi đó, PSG. TS Nguyễn Thị Bình đã có bài trình bày nghiên cứu về hình tượng LGBT trong Văn học – Nghệ thuật tại Việt Nam, từ đó mở ra cuộc thảo luận Văn học – Nghệ thuật đang tác động như thế nào đến cách đánh giá, hành xử của xã hội với cộng đồng LGBT.

Cũng tại buổi hội thảo, Ban tổ chức đã bố trí tọa đàm giữa những nhà văn, đạo diễn, nhà báo với đại diện từ cộng đồng LGBT và cha mẹ của họ để lắng nghe chia sẻ, ước mong, kỳ vọng của những người liên quan đối với giới văn nghệ sỹ, nhằm đi tới những kiến nghị về cách tiếp cận phù hợp khi sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật về chủ đề LGBT.

Ban tổ chức đã rất nỗ lực…

Trước khi tổ chức sự kiện Hội thảo “Văn học – Nghệ thuật và LGBT”, CSAGA cũng đã thực hiện Triển lãm “TÍM”, trong đó trình bày các tác phẩm dự thi của những bạn đồng tính nữ để thể hiện khát khao và suy nghĩ của họ tại phòng triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Điểm chung của cả 2 sự kiện kể trên là Ban tổ chức đã tỏ ra rất nỗ lực, nhiệt tình và chuyên nghiệp trong việc mang tới góc nhìn truyền thông nhân đạo, ý nghĩa, thực tế đối với những người tham gia, cũng như với các nhà làm truyền thông xã hội.

Trao đổi với Phóng viên (PV) của báo điện tử Vietnam+ bên lề hội thảo, Giám đốc CSAGA, bà Nguyễn Vân Anh cho biết: “Có rất nhiều tổ chức làm về vấn đề này. Tuy nhiên, CSAGA vẫn có sự tự tin nhất định, vì từ cách đây 4 năm cho tới giờ, chúng tôi đã có một bước tiến khá vững chắc. Trước đó, khi làm nghiên cứu thì CSAGA còn không tìm đâu ra người đồng tính để tiến hành khảo sát, song hiện nay thì mọi việc đã dễ dàng hơn. Những người đồng tính, song tính và chuyển giới đã sẵn sàng hơn khi tham gia vào các hoạt động mang tính truyền thông để nói lên suy nghĩ, cảm xúc của mình.”

Trả lời câu hỏi về vấn đề quy mô tổ chức, số lượng người tham gia, bà Nguyễn Vân Anh bày tỏ: “CSAGA luôn luôn có những hình thức khác nhau, những địa điểm khác nhau, như là có triển lãm tổ chức tại cộng đồng, song như hôm nay là tập trung vào giới văn học nghệ thuật, thì mình cần có một địa chỉ trang trọng, làm hội thảo khoa học, còn có những hoạt động thì chúng tôi có thể tổ chức ở những nơi khác.”

Ngoài ra, Giám đốc của CSAGA cũng thẳng thắn chia sẻ trước câu hỏi của PV Vietnam+ về việc có những băn khoăn từ dư luận về hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận, liệu đó có phải hoàn toàn là những hoạt động nhân đạo, ý nghĩa hay có sự lợi dụng vì một mục đích kinh tế nào đó.

“Đó là câu hỏi luôn luôn được đặt ra với các tổ chức phát triển, như với chúng tôi thì dư luận có quyền chất vấn cộng đồng LGBT sẽ được cái gì sau tất cả những điều này. Tổ chức phát triển khác với tổ chức nhân đạo, trong khi tổ chức nhân đạo có thể phát động phong trào quyên tiền, quần áo…để ủng hộ thì tổ chức phát triển lại hướng tới vấn đề ở góc tiếp cận khác. Như ở các hoạt động của chúng tôi, đại sứ quán Mỹ hay Canada trực tiếp trả chi phí, chúng tôi chỉ cung cấp nhân lực, và nhà tài trợ như họ sẽ nhìn thấy rõ đồng tiền đó được tiêu vào khoản gì. Tất nhiên, khi nhìn dưới góc rộng mở, nhân văn hơn thì chúng ta sẽ thấy hoạt động của các tổ chức phát triển như CSAGA là hoàn toàn hướng tới cộng đồng”, bà Nguyễn Vân Anh khẳng định.

…Nhưng chông gai vẫn còn đó!

Mặc dù Ban tổ chức đã thể hiện được sự nhiệt tình, chuyên nghiệp trong các hoạt động, song không phải mọi sự đều “xuôi chèo mát mái.”

Trao đổi với PV Vietnam+, nhà văn Trang Hạ cho biết chị chưa có kế hoạch thực hiện một tác phẩm về LGBT trong thời gian tới, còn nhà văn Lê Minh Khuê thì khẳng định bà sẽ không viết, bởi “đề tài này vẫn hơi…khó nói”.

Ngay tại buổi hội thảo, đã có những lúc các nhà văn, đạo diễn sa đà vào việc tranh luận từ ngữ “dị tính – đồng tính” thay vì hướng tới mục đích sẽ thực hiện tác phẩm về LGBT một cách đúng đắn như thế nào, để không làm cho cộng đồng xã hội hiểu sai lệch, không có tính câu khách.

Người tham gia hội thảo đang xem các tác phẩm trưng bày bên ngoài – Ảnh: Nguyễn Trung Hiếu

Trong khi đó, cây bút trẻ Cao Nguyệt Nguyên thì thẳng thắn bày tỏ: “Đối với LGBT thì thực sự mình chưa có điều kiện, chưa có vốn kiến thức để viết về đề tài này. Phải nói thực sự, đây là một đề tài khó, vì mình phải hiểu về cuộc sống, tâm tư, tình cảm của người thuộc nhóm LGBT. Để sẵn sàng, tự tin viết, mình thấy cần phải có nhiều yếu tố. Như sau khi tham gia hội thảo, mình được gặp, được nghe tâm sự từ người trong cuộc, mình đã cảm thấy tự tin hơn để tiếp cận và có khả năng trong tương lai, mình sẽ có tác phẩm theo đề tài LGBT.”

Trước câu hỏi của PV Vietnam+ rằng liệu nhà văn có e ngại vì có luồng ý kiến cho rằng những tác giả ủng hộ LGBT sẽ làm thổi bùng lên một xu hướng “LGBT hóa” xã hội hay không, nhà văn Cao Nguyệt Nguyên khẳng định: “Những dư luận trái chiều như vậy vẫn luôn tồn tại, chính vì thế mình thấy buổi hội thảo như hôm nay mới thực sự có ý nghĩa, để khơi dậy sự đồng cảm, hiểu đúng về vấn đề. Mình tin là số lượng người hiểu tiêu cực không nhiều, nhất là khi thế giới cũng đang tích cực có tiếng nói bảo vệ cộng đồng LGBT.”

Và các bạn LGBT tin tưởng!

Dù vẫn còn đó nhiều trở ngại, chông gai, song nói chung các bạn thuộc cộng đồng LGBT đều tỏ ra tin tưởng, lạc quan vào sự thay đổi của xã hội, sau những hoạt động tích cực của các tổ chức phát triển như CSAGA, cùng sự chung tay của những người làm truyền thông.

Bạn N.A, 21 tuổi cho hay: “Em đã nói với gia đình về câu chuyện của mình, song bố mẹ em vẫn chưa chấp nhận. Dù vậy, em vẫn hy vọng, vẫn đặt niềm tin vào những tổ chức, hoạt động như buổi hội thảo ngày hôm nay.”

Trong khi đó, bạn C.T.T, 20 tuổi thì khẳng định: “Với sự giúp đỡ từ những nhà hoạt động xã hội tích cực, cùng các nhà làm truyền thông có trách nhiệm, em tin là mình chỉ cần sống tốt với mọi người, sống thật với con người mình thì rồi xã hội cũng sẽ dần hiểu và chấp nhận.”

*****

Kết thúc buổi hội thảo, các thành viên Ban tổ chức cùng những nhà văn, nhà báo, đạo diễn và các bạn trẻ thuộc cộng đồng LGBT và phụ huynh các em đã dành cho nhau những cái bắt tay thật chặt, những cái ôm chân tình như lời hứa hẹn về nỗ lực cải thiện góc nhìn xã hội theo hướng tích cực, đúng đắn hơn.

Nguồn: http://www.trunghieujournal.com